Bảo đảm an toàn hồ, đập trong mùa mưa lũ

42 hồ, đập hư hỏng, xuống cấp

Hồ Văn Sơn được xây dựng năm 1968-1969, rộng 167ha, tổng dung tích 7 triệu mét khối nước. Ngoài trữ nước phục vụ 342ha sản xuất nông nghiệp, hồ này còn làm nhiệm vụ cắt lũ rừng ngang từ tỉnh Hòa Bình đổ về, bảo vệ tính mạng, tài sản của người dân các xã: Tân Tiến, Nam Phương Tiến và Hoàng Văn Thụ (huyện Chương Mỹ)...

Tuy nhiên, sau hơn 50 năm đưa vào sử dụng, mặt đập, mái đập hồ Văn Sơn xuất hiện nhiều vị trí sụt lún, sạt lở, thân đập bị thấm. Hai mang cống xuất hiện nhiều mạch đùn, van mở cống bị rão, xuống cấp... Đặc biệt, tại khu vực đập tràn xuất hiện nhiều vị trí bong tróc, mái bể tiêu năng bờ phải bị sạt lở rộng khoảng 20m2...

Bà Nguyễn Thị Thìn, người dân xã Nam Phương Tiến (huyện Chương Mỹ) cho biết: “Trước thực trạng hồ Văn Sơn xuống cấp, chưa được cải tạo, vào những ngày xảy ra mưa bão, người dân trong xã phải chia nhau ứng trực liên tục để canh nước hồ. Rất mong các cơ quan chức năng sớm sửa chữa công trình để chúng tôi có giấc ngủ ngon trong mùa mưa bão...”.

Tương tự, các hồ: Thó Bịn, Canh Nhỉm, Bưởi, Phú Lội, Cẩm Quỳ, Đồng Đầm, Đình Thử trên địa bàn huyện Ba Vì cũng rơi vào tình trạng xuống cấp nghiêm trọng nhưng chưa được cải tạo, nâng cấp.

Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi Hà Nội Đào Quang Khải cho biết, trên địa bàn thành phố hiện có 117 hồ, đập thủy lợi. Trong đó phần lớn được xây dựng từ những năm 60, 70 của thế kỷ trước, với kỹ thuật thi công lạc hậu; kết cấu đập và tràn bằng đất... Những năm qua, thành phố đã đầu tư gần 778 tỷ đồng sửa chữa, nâng cấp 25 hạng mục, công trình hồ, đập. Hiện nay, thành phố còn 42 hồ, đập bị hư hỏng, xuống cấp, không bảo đảm năng lực tích nước và cắt lũ như thiết kế.

Tăng cường đầu tư bảo đảm an toàn hồ, đập

Để bảo đảm an toàn công trình cắt lũ trong mùa mưa bão năm 2020, UBND thành phố Hà Nội đã giao Sở NN&PTNT chủ trì phối hợp với các cơ quan liên quan kiểm tra, đánh giá mức độ an toàn các hồ, đập thủy lợi trên địa bàn. Các huyện, thị xã và doanh nghiệp thủy lợi xây dựng phương án phòng ngừa, ứng phó khẩn cấp các sự cố hồ, đập theo phương châm “4 tại chỗ”.

Theo Tổng Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Đầu tư phát triển thủy lợi sông Đáy Trần Đình Cường, thực hiện chỉ đạo của thành phố, công ty đã xây dựng kịch bản chi tiết ứng phó 5 tình huống sự cố khẩn cấp của 22 hồ, đập thủy lợi trên địa bàn hai huyện Chương Mỹ và Mỹ Đức. Riêng hồ Văn Sơn, đơn vị bảo đảm huy động kịp thời 300 người ứng cứu sự cố; chuẩn bị 270 cây tre, 200 tấn phên nứa, 24.000 bao tải dứa, 800m3 đất... Bên cạnh đó, công ty đã xây dựng 7 kịch bản ngập lụt, bảo đảm an toàn cho 30 hộ dân, 110ha sản xuất của vùng hạ du...

Tương tự, Công ty TNHH một thành viên Đầu tư phát triển thủy lợi Hà Nội, Công ty TNHH một thành viên Thủy lợi sông Tích đã phối hợp với các huyện, thị xã: Sóc Sơn, Ba Vì, Thạch Thất, Quốc Oai, Sơn Tây xây dựng phương án bảo vệ an toàn 95 hồ đập thủy lợi trên địa bàn theo phương châm “4 tại chỗ”. Ngoài ra, các đơn vị đã phân công nhiệm vụ, địa bàn cụ thể cho từng cán bộ trực chỉ huy; chuẩn bị lực lượng, phương tiện ứng phó sự cố theo các mức báo động...

Về trách nhiệm của địa phương, Phó Chủ tịch UBND huyện Ba Vì Đỗ Mạnh Hưng cho biết, huyện đã xây dựng bản đồ ngập lụt, phương án di dời dân cư 10 xã nằm trong vùng hạ du của 39 hồ, đập... Mặt khác, 10 xã này cũng đã cử cán bộ phối hợp với Công ty TNHH một thành viên Thủy lợi sông Tích thường xuyên tuần tra, kịp thời phát hiện, xử lý các sự cố hồ, đập, bảo đảm an toàn tuyệt đối tính mạng, tài sản của người dân và các công trình dân sinh ở vùng hạ lưu...

Để bảo đảm an toàn hồ, đập thủy lợi trước diễn biến thời tiết, thiên tai ngày càng cực đoan, Sở NN&PTNT Hà Nội tham mưu với UBND thành phố sẽ đầu tư khoảng 742 tỷ đồng sửa chữa, nâng cấp các hồ, đập trên địa bàn trong giai đoạn 2020-2025; trong đó ưu tiên đầu tư 42 công trình hư hỏng, xuống cấp…

“Trong khi chờ thành phố xem xét, quyết định đầu tư sửa chữa, nâng cấp các hồ, đập, Sở NN& PTNT Hà Nội đề nghị, các huyện, thị xã, doanh nghiệp thủy lợi tăng cường kiểm tra, kịp thời phát hiện và xử lý sự cố công trình ngay từ giờ đầu; rà soát, bổ sung phương án phòng, chống lụt bão bảo đảm an toàn hồ, đập và vùng hạ du các hồ thủy lợi...”, Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Chu Phú Mỹ nói.