(HNM) - Trung đoàn 102 được biết đến nhiều hơn với tên gọi Trung đoàn Thủ đô.
Đại tá Nguyễn Huy Du, nguyên chiến sĩ của Trung đoàn Thủ đô nhớ lại: Dù vũ khí không hiện đại bằng địch, nhưng nhờ tinh thần "Cảm tử cho Tổ quốc quyết sinh", chúng tôi đã quần nhau với giặc suốt 2 tháng trời, bảo vệ 38.000 người dân Hà Nội tản cư an toàn. Do lập được nhiều thành tích, ngày 27-1-1947, nhân dịp Tết Đinh Hợi, Bác Hồ đã gửi thư khen ngợi cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn. Trong thư có đoạn viết: "... Các em là đội quyết tử, các em quyết tử để Tổ quốc quyết sinh" và tinh thần "Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh" đã trở thành truyền thống của Trung đoàn.
Giáo dục truyền thống của Trung đoàn cho chiến sĩ trẻ. |
Bảy năm sau ngày rời Hà Nội bằng cuộc rút lui thần kỳ, cũng với tinh thần "Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh", những chiến sĩ của Trung đoàn Thủ đô nằm trong đội hình của Sư đoàn Quân tiên phong đã cùng quân và dân cả nước đánh nhiều trận trên chiến trường Điện Biên Phủ để rồi vào ngày 10-10-1954 họ lại dẫn đầu đội hình của Đại đoàn Quân tiên phong tiến về tiếp quản Thủ đô mang theo lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Các vua Hùng đã có công dựng nước, bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước". "Hà Nội hôm ấy cờ hoa rực rỡ, tiếng hò reo, tiếng đàn hát của hàng vạn đồng bào vang lên chào đón đoàn quân về tiếp quản Thủ đô, khiến những người con đi xa lâu ngày như tôi không khỏi xúc động. Đoàn chúng tôi hành quân qua rất nhiều con phố. Ở đâu, chúng tôi cũng được chào đón với không khí vui tươi và ấm cúng" - Đại tá Nguyễn Trọng Hàm, nguyên chiến sĩ của Trung đoàn Thủ đô năm xưa nhớ lại.
Trải qua 67 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, lời dặn của Bác đã trở thành mệnh lệnh hành động cho nhiều thế hệ cán bộ, chiến sĩ của Trung đoàn. Kỷ niệm ngày đầu về tiếp quản Thủ đô không chỉ là ký ức riêng của mỗi người mà đã là một trong những nội dung sinh hoạt chính trị thường xuyên để giáo dục chiến sĩ trẻ của Trung đoàn Thủ đô anh hùng. Trung tá Vũ Xuân Thọ, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Trung đoàn cho biết: "Là lớp người đi sau, được kế cận và tiếp bước cha ông thực hiện nhiệm vụ của đơn vị, chúng tôi luôn tự hào với truyền thống mà lớp người đi trước đã gây dựng. Truyền thống đó đang được chúng tôi truyền lại trong các buổi sinh hoạt chuyên đề, giáo dục chính trị để tất cả cán bộ, chiến sĩ công tác ở đơn vị hiểu rõ, từ đó mỗi người xây dựng cho mình bản lĩnh chính trị và không ngừng phấn đấu, tu dưỡng, rèn luyện, ngày càng nâng cao trình độ, phẩm chất đạo đức của người chiến sĩ cách mạng, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao trong mọi tình huống".
Trung đoàn Thủ đô hiện đã trở thành một trong những trung đoàn bộ binh cơ giới chủ lực, chính quy, hiện đại thuộc Sư đoàn 308 (Quân đoàn 1), với lượng vũ khí, khí tài hiện đại. Nhiệm vụ chính trị trọng tâm của Trung đoàn là huấn luyện sẵn sàng chiến đấu, đối ngoại quân sự và thực hiện các nhiệm vụ đột xuất. Trong công tác huấn luyện, đơn vị đã chủ động củng cố, làm mới mô hình học cụ, giáo án, thao trường. Hằng năm, đơn vị luôn hoàn thành các nội dung huấn luyện theo đúng kế hoạch, quân số tham gia đạt 98,5%. Kết quả kiểm tra, 90% cán bộ tiểu đoàn, 85% cán bộ đại đội, 75% cán bộ trung đội đạt khá và giỏi. Trong huấn luyện phân đội, 100% nội dung, khoa mục đạt yêu cầu, trong đó 83,6% đạt khá, giỏi.
60 năm đã trôi qua, những người lính trong đội hình Trung đoàn Thủ đô tiến về giải phóng Hà Nội nay người còn, người mất, nhưng, tinh thần "Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh" vẫn trường tồn và trở thành biểu tượng cao đẹp về tinh thần anh dũng chiến đấu bảo vệ Thủ đô, bảo vệ Tổ quốc của những người lính năm xưa, cho thế hệ trẻ hôm nay và mai sau noi theo. Truyền thống vẻ vang đó còn là "điểm tựa" để cán bộ, chiến sĩ của Trung đoàn Thủ đô hôm nay không ngừng phấn đấu, vươn lên, góp phần tô thắm thêm những trang vàng lịch sử truyền thống của đơn vị, xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam hùng mạnh, sẵn sàng chiến đấu bảo vệ Tổ quốc.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.