Bài 2: Thể hiện tinh thần dân chủ, sự thống nhất ý chí

Chuẩn bị chu đáo, trách nhiệm và bài bản

Vinh dự được phục vụ 5 Đại hội Đảng toàn quốc, đồng chí Nguyễn Đức Hà, Vụ trưởng, Ban Tổ chức Trung ương đánh giá, Đại hội nào cũng có sắc thái riêng và đều thành công. Nhưng ở Đại hội XII, từ quá trình chuẩn bị đến tổ chức Đại hội thực sự phát huy dân chủ, trí tuệ và sáng suốt, đặc biệt là trong công tác nhân sự.

Điều đó thể hiện, công tác chuẩn bị nhân sự Đại hội được thực hiện khoa học, dân chủ và đổi mới. Chẳng hạn, để bảo đảm tính kế thừa và phát triển, BCH Trung ương Đảng khóa XI xác định, BCH Trung ương khóa mới cần có cơ cấu 3 độ tuổi: Dưới 50 tuổi dự kiến 15-20%; từ 50-60 tuổi dự kiến 65-70%; trên 60 tuổi dự kiến 5-10%. Trung ương cũng đặt mục tiêu phấn đấu xây dựng cơ cấu, tỷ lệ cán bộ nữ trên 10% (khóa XI là 8,13%), cán bộ trẻ dưới 40 tuổi 4-6% (khóa XI là 2,2%), cán bộ là người dân tộc thiểu số 9-10% (khóa XI là 8,75%). Ngoài ra, có cơ cấu một số nhà khoa học, văn nghệ sĩ, lãnh đạo một số tập đoàn, tổng công ty lớn của Nhà nước đủ tiêu chuẩn, điều kiện tham gia.

Các đại biểu dự Đại hội khẳng định, đây là điểm mới, cho thấy sự chuẩn bị nhân sự chu đáo, trách nhiệm và bài bản, nhằm khắc phục sự hẫng hụt về đội ngũ cán bộ kế cận của các nhiệm kỳ trước cũng như bảo đảm sự lãnh đạo liên tục của BCH Trung ương khóa XII và các khóa tiếp theo. Đại biểu Lê Hữu Quý (Đoàn Ninh Bình) nhận xét, việc chuẩn bị cơ cấu 3 độ tuổi rất đúng quy định của Điều lệ Đảng. Hầu hết đại biểu bày tỏ sự đồng thuận về các tiêu chuẩn và cho rằng, BCH Trung ương khóa mới phải là những đồng chí tiêu biểu của Đảng không chỉ về tinh thần yêu nước, bản lĩnh chính trị vững vàng, nói đi đôi với làm, gắn bó mật thiết với nhân dân, dám đương đầu với khó khăn, thử thách, quyết liệt trong hành động; mà còn là những đồng chí được cán bộ, đảng viên và quần chúng tín nhiệm; có tinh thần trách nhiệm cao, tận tụy với công việc; có ý thức giữ gìn sự đoàn kết thống nhất trong Đảng...

Ngoài các tiêu chuẩn chung, theo đại biểu Lê Thị Thu Hằng (Đoàn Hà Nội) cần đề cao tiêu chí dám chịu trách nhiệm. BCH Trung ương khóa mới là những người lãnh đạo đất nước nên phải chọn người vừa có trí tuệ, vừa có đạo đức. "Tôi cho rằng, tiêu chí dám đổi mới, dám chịu trách nhiệm là tiêu chí hàng đầu, bởi trong công tác lãnh đạo thì yếu tố quan trọng là ra quyết định, chịu trách nhiệm với quyết định của mình. Để ra quyết định thì việc cân đối, xác định rõ điều kiện thực tế để thực hiện rất cần sự bản lĩnh, sự chịu trách nhiệm của người lãnh đạo.

Nếu người lãnh đạo không có tố chất này, sẽ là hạn chế trong triển khai thực hiện, do vậy tố chất đầu tiên của người lãnh đạo phải là dám chịu trách nhiệm" - đại biểu Lê Thị Thu Hằng nói. Nhiều ý kiến cũng cho rằng, hiện đất nước đang hội nhập sâu rộng, đòi hỏi từng Ủy viên Trung ương khóa mới phải là những người tiên phong trong đổi mới và đủ tầm để đưa ra những quyết định quan trọng.

Trên cơ sở tính toán, bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện, Đại hội quyết định số lượng Ủy viên BCH Trung ương Đảng khóa XII gồm 200 Ủy viên, trong đó có 180 Ủy viên chính thức (nhiều hơn 5 ủy viên so với khóa XI) và 20 Ủy viên dự khuyết (ít hơn 5 ủy viên so với khóa XI). Quyết định như vậy là hợp lý, bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện trên các lĩnh vực của đời sống xã hội.

Dân chủ, đoàn kết

Công tác nhân sự Đại hội lần này được các đại biểu đánh giá rất bài bản, thể hiện trí tuệ của toàn Đảng. Đại biểu Triệu Tài Vinh (Đoàn Hà Giang) nhận xét, Đại hội XII có nhiều nét đổi mới, từ công tác chuẩn bị nhân sự rất bài bản, đến cách làm nhân sự, cách thảo luận nhân sự, cách chuẩn bị tài liệu về nhân sự rất đầy đủ. Điều đó được thể hiện, khi thảo luận, tất cả các đoàn đều được nhận một va ly tài liệu. Trong đó, gồm đầy đủ hồ sơ liên quan đến các nhân sự được BCH Trung ương khóa XI chuẩn bị cho Đại hội. Đại biểu Hồ Đức Phớc (Đoàn Nghệ An) cho biết: Hồ sơ nhân sự BCH Trung ương chuẩn bị có đầy đủ như, sơ yếu lý lịch, bản kê khai tài sản, xác nhận của cơ quan đơn vị, đảng bộ, chi bộ nơi công tác và bản nhận xét của đảng viên. Điều này giúp cho các đại biểu nắm được thông tin đầy đủ, từ đó có sự lựa chọn sáng suốt.


Không chỉ cung cấp thông tin đầy đủ về các nhân sự được chuẩn bị, Đại hội còn dành hai ngày để các đại biểu nghiên cứu và thảo luận về cơ cấu BCH Trung ương khóa mới. Đại biểu Huỳnh Văn Tới (Đoàn Đồng Nai) nhận xét: Không khí thảo luận rất sôi nổi. Với cách làm minh bạch, chặt chẽ, các đại biểu có điều kiện rà soát kỹ lưỡng, trao đổi thân tình và cuối cùng, mỗi đại biểu có sự lựa chọn của riêng mình, không chịu bất cứ một sức ép nào. Đặc biệt, tinh thần dân chủ được thể hiện rất sinh động qua việc đề cử, giới thiệu. Đại biểu Nguyễn Thái Học (Đoàn Phú Yên) cho hay: "Việc ứng cử, đề cử là quyền của các đại biểu, nhưng người được đề cử có quyền xin rút. Như vậy, từ xin rút, đề cử hoặc xin rút việc đề cử, Đoàn Chủ tịch tổng hợp và có thông báo. Tôi cho rằng, đây là bước thể hiện tính dân chủ".

Đáng chú ý, Đại hội đánh giá rất cao nhiều đồng chí trong BCH Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa XI còn sức khỏe, đầy nhiệt huyết và kinh nghiệm công tác song đã gương mẫu, không ứng cử vào BCH Trung ương khóa XII, tạo điều kiện để trẻ hóa, bổ sung lực lượng mới vào cơ quan lãnh đạo của Đảng trong nhiệm kỳ mới. Đó là một tinh thần đầy trách nhiệm.

Với việc thảo luận kỹ lưỡng, khoa học, Đại hội đã tiến hành nghiêm túc, đúng Điều lệ Đảng, sáng suốt lựa chọn và bầu các đồng chí đủ tiêu chuẩn, xứng đáng vào BCH Trung ương Đảng khóa XII. Đáng nói, nhân sự của BCH khóa này được nhiều nhân tố mới, nhân tố trẻ. Số ủy viên trẻ dưới 50 tuổi chiếm khoảng 21%; còn chủ yếu ở độ tuổi 50-60; số ít trên 60 tuổi. Điều đó cho thấy cơ cấu BCH Trung ương lần này bảo đảm được 3 độ tuổi, tạo thành sự kế thừa liên tục trong sự phát triển của đội ngũ cán bộ của Đảng.

Bế mạc Đại hội, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu khẳng định, Đại hội XII đã thành công rất tốt đẹp. Trong đó, kết quả bầu cử BCH khóa mới theo đồng chí Vũ Ngọc Hoàng, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương, đã thể hiện tinh thần dân chủ, sự thống nhất ý chí, sự quan tâm đến vấn đề kế thừa và trong sạch của bộ máy; thể hiện sự đổi mới và trẻ hóa cán bộ. Dân chủ trong sinh hoạt đảng, dân chủ ở Đại hội có những tiến bộ mới so với trước đây. Đó là tiền đề, sự tin tưởng BCH Trung ương khóa mới đủ sức lãnh đạo thành công Nghị quyết Đại hội XII, đưa đất nước tiến nhanh, tiến chắc trên con đường đổi mới.